پیشگفتار
مطالب این مجموعه با عنوان بررسی تزئینات و نقوش مسجد جامع یزد گردآوری شده و سعی بر آن بوده تا جایی که متون تاریخی باقیمانده و منابع و سوابق تاریخی مسجد جامع یزد اجازه داده است به ذکر توضیحاتی راجع به مصالح و کتیبهها و تاریخ بنای آن و تغییرات ایجاد شده بر آن در طول سالیان، بپردازیم.
اگر چه نقوش شکل گرفته بر آن به طور عموم در تمام بناهای اسلامی ایران به چشم میخورد ولی خالی از لطف نبود که به بررسی تزئینات این مجموعه بپردازیم زیرا مجموعه بنای مسجد جامع یزد در شهری است که دارای بافت سنتی دست نخوردهای نسبت به بناهای شهرهای دیگر است، با این حال بناهای باستانی و اسلامی ایران همگی دارای لطف خاص خودشان هستند که معماران تلاشگر و هنرمند با اطلاعات و دانش معماری بالا به تأسیس بناها همت گماردهاند.
حال چه به صورت تحقیق دانشگاهی یا هر عنوان دیگری قطعاً علاقه و توجه شخصی و میل به دانستن در مورد این مطلب مرا بر آن داشت تا مروری هر چند اندک بر این پیشینة عظیم تاریخی داشته باشم و به این مسیر رنگارنگ قدم گذاشته و هنر گوشه دیگری از این سرزمین را ورق بزنیم، وارد فضای زیبا و ملکوتی شویم از داخل مقرنسها عبور کنیم و ایوانها را پشت سر گذارده و راه پر پیچ و خم نقوش اسلیمی و ختایی را گرفته از داخل بوتهها گذشته و مناره ها را دور بزنیم تا شاید نفحهای از روح خلاق و ذوق هنری معمار و نقشبند این بنا از روح خسته ما گذر کند و جانی تازه به ما ببخشد.
به هر حال دیدن و مشاهده کردن این گونه هنرهای تاریخی که از سالیان باقی مانده شاید تلنگری باشد برای تمامی از تلاش افتادگان راه هنر و بروز خلاقیت و پشتکار.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
- فصل اول
مسجد در معماری ایران………………………………………………………………. ۵
عملکردهای مساجد مختلف…………………………………………………………. ۷
خصوصیات فضاهای کالبدی مسجد………………………………………………. ۹
- فصل دوم
مسجد جمعه یزد………………………………………………………………………… ۱۵
مسجد جامع قدیم……………………………………………………………………….. ۱۶
مسجد جامع نو…………………………………………………………………………… ۱۹
کتیبهها ………………………………………………………………………………………
فضای جلوخان ………………………………………………………………………….. ۲۶
سردر و پیش درگاه……………………………………………………………………… ۲۸
دهلیز (کریاس) ………………………………………………………………………….. ۳۱
منار…………………………………………………………………………………………… ۴۲
شبستان شرقی …………………………………………………………………………… ۴۳
شبستان غربی…………………………………………………………………………….. ۴۴
شبستان شاهزاده………………………………………………………………………….. ۴۴
صحن داخلی……………………………………………………………………………… ۴۴
ایوان اصلی…………………………………………………………………………………. ۴۵
زیر گنبد …………………………………………………………………………………… ۴۷
دالانها و شاه نشینهای متصل به ایوان……………………………………………… ۴۹
در و درگاههای شمالی و غربی ……………………………………………………. ۵۰
پایاب ……………………………………………………………………………………….. ۵۱
سنگهای قبر غیره منصوب ………………………………………………………….. ۵۱
کتابخانه ……………………………………………………………………………………. ۵۲
- فصل سوم
تزیین در معماری ………………………………………………………………………. ۵۵
انواع تزئینات……………………………………………………………………………… ۵۹
کتیبهها ……………………………………………………………………………………… ۵۹
تزئینات هندسی …………………………………………………………………………. ۶۱
تزئینات گیاهی ………………………………………………………………………….. ۶۲
نکاتی راجع به تزئینات ……………………………………………………………….. ۶۵
تأثیر رنگ در تزئین معماری………………………………………………………… ۶۹
بررسی رنگها …………………………………………………………………………….. ۷۱
رنگ سفید ………………………………………………………………………………… ۷۲
رنگ آبی……………………………………………………………………………………. ۷۲
رنگ قرمز………………………………………………………………………………….. ۷۴
رنگ زرد…………………………………………………………………………………… ۷۵
رنگ سبز…………………………………………………………………………………… ۷۷
کنارهم قرارگیری رنگها ……………………………………………………………… ۷۷
معماری و نگارگری …………………………………………………………………… ۷۹
نگاهی به اشکال هندسی و تطابق آنها با رنگهای اصلی……………………… ۸۰
رنگها در شب…………………………………………………………………………….. ۸۱
جلوه رنگ در کاشی معرق…………………………………………………………… ۸۲
طلوع و غروب……………………………………………………………………………. ۸۲
مفهوم نقوش……………………………………………………………………………… ۸۳
- فصل چهارم
مصالح تزئینات در مسجد جامع یزد ……………………………………………… ۹۰
آجر………………………………………………………………………………………….. ۹۱
گچ…………………………………………………………………………………………… ۹۳
سنگ………………………………………………………………………………………… ۹۴
چوب………………………………………………………………………………………… ۹۵
کاشی………………………………………………………………………………………… ۹۵
تاریخچة ظهور و انحطاط…………………………………………………………….. ۹۶
انواع کاشی ……………………………………………………………………………….. ۹۸
مقرنس……………………………………………………………………………………… ۹۹
پیوست ۱
پیوست ۲
دانلود
:: موضوعات مرتبط:
مقالات ,
,
:: برچسبها:
تزئینات مسجد ,
بررسی نقوش ,
نقوش ,
:: بازدید از این مطلب : 486
|
امتیاز مطلب : 4
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1