خلاصه

انسان با توجه به پیچیدگی‌ها و دشواری‌های زندگی جهت رسیدن به رشد و پیشرفت در جنبه‌های گوناگون می‌‌بایست از توانایی لازم و کافی جهت مقابله با موقعیتهای دشوار زندگی و همچنین فراهم نمودن شرایط مناسب به منظور پیشرفت همه جانبه برخوردار باشد. بنابراین افراد موفق، تکامل یافته و دارای سلامت روانی کسانی هستند که توانایی و مهارت کافی را در برخورد با شرایط گوناگون زندگی دارند و همواره در صدد تغییر موقعیت خویش در جهت رشد و تکمیل هستند. این ویژگی‌ها نشانگر برخورداری اینگونه افراد از مهارتهای زندگی می‌باشد. در حال که افراد ناموفق و کسانی که به رشد و پیشرفت متعادل در جنبه‌های گوناگون زندگی دست نیافته‌اند از سلامت روانی کمتری برخوردارند و همچنین توانایی حل مؤثر مشکلات و مسائل زندگی را ندارند می‌توان گفت که فاقد مهارتهای زندگی کافی هستند. بدین ترتیب برخورداری از مهارتهای زندگی و به کارگیری آن جهت دستیابی به رشد و کمال می‌تواند بسیاری از مشکلات،‌ ناکامی‌ها و ناهنجاری‌ها را رفع نماید و در عوض یک زندگی با نشاط، پرتلاش، رو به پیشرفت و کمال،‌ مفید و سازنده را به ارمغان آورد و چه بهتر است که کسب این مهارتها از دوران نوجوانی آغاز گردد. با توجه به اینکه تحقیقات بسیاری موضوع فوق را مورد تأیید قرار داده‌اند و همچنین باور و اعتقاد پژوهشگر به اینکه لازمه موفقیت و تکامل همه جانبه در زندگی، برخورداری از سلامت روانی و آگاهی از شیوه صحیح و مناسب زندگی و در نتیجه سبک زندگی سالم می‌باشد، به همین جهت،‌ پژوهش حاضر به بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل  نوجوانان پرداخته است.

در این پژوهش به منظور بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل. که به شیوه  آزمایشی و طرح پیش آزمون- پس آزمون- با گروه کنترل انجام گردید،‌ چنین فرض شد که آموزش مهارتهای زندگی موجب افزایش یا بهبود سلامت روان و درونی‌تر شدن منبع کنترل در نوجوانان می شود. به همین منظور از بین ۱۹۱ دانش آموز دختر مقطع دبیرستان، ۳۰ دانش‌آموز که بالاترین نمرات را از پیش آزمون (پرسشنامه سلامت عمومی و پرسشنامه منبع کنترل) به دست آوردند، انتخاب شدند و به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم گردیدند که هر گروه شامل ۱۵ دانش آموز بود.

پس از اجرای پیش آزمون در گروه آزمایشی و کنترل، گروه آزمایشی آموزش مهارتهای زندگی را در هشت جلسه دو ساعته دو بار در هفته دریافت نمود. پس از یک ماه، پس آزمون (پرسشنامه سلامت عمومی و پرسشنامه منبع کنترل) در دو گروه آزمایشی و کنترل اجرا گردید.

پس از نمره‌گذاری، تفاوت میانگین بین دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده «از آزمون t دو گروه مستقل» مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین میانگین دو گروه در «پرسشنامه سلامت عمومی» تفاوت معناداری وجود دارد. در نتیجه فرضیه پژوهش تأیید گردید. بنابراین، آموزش مهارتهای زندگی می‌تواند سلامت روان را افزایش دهد یا بهبود بخشد. همچنین نتایج نشان می دهد که تفاوت بین میانگین های دو گروه در کلیه مقیاسهای پرسشنامه سلامت عمومی به جز مقیاس C (نارسا کنش وری اجتماعی) کاملاً معنادار است. نکته دیگر اینکه بیشترین میزان کاهش در نمرات مقیاس D (نشانگان افسردگی)‌ پرسشنامه مذکور می‌باشد. بنابراین می‌توان گفت که آموزش مهارتهای زندگی بیشترین تأثیر را بر کاهش میزان افسردگی آزمودنی‌ها داشته است.  اما در مورد میانگین دو گروه در پرسشنامه منبع کنترل، علیرغم کاهش اندک در نمرات تفاوت معناداری وجود ندارد. در کل می‌توان گفت،‌ با  توجه به کاهش اندک نمرات، آموزش مهارتهای زندگی تا حدودی بر درونی‌تر شدن منبع کنترل در گروه آزمایشی مؤثر بوده است.

فهرست مطالب

عنوان                                                                           صفحه

خلاصه ……………………………………………………………………………………………… ۳

مقدمه………………………………………………………………………………………………… ۶

بیان مساله………………………………………………………………………………………….. ۹

اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………… ۱۳

متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………. ۱۴

تعریف علمی و عملیاتی «مهارت‌های زندگی»:…………………………………. ۱۵

تعریف علمی و عملیاتی «سلامت روان»:……………………………………………. ۱۷

تعریف علمی و عملیاتی «منبع کنترل» : ……………………………………………..  ۱۷

مبنای تئوریکی برنامه آموزش مهارتهای زندگی………………………………. ۱۸

اهداف آموزش مهارتهای زندگی…………………………………………………….. ۲۳

اهمیت مهارتهای زندگی در سلامت روانی………………………………………. ۲۵

ابعاد مهارتهای زندگی………………………………………………………………………. ۲۷

پیشینه تحقیقاتی پژوهش……………………………………………………………………. ۲۸

جمع بندی و نتیجه‌گیری از پیشینة تحقیقاتی پژوهش…………………………. ۴۱

فرضیات پژوهش……………………………………………………………………………….. ۴۳

روش بررسی……………………………………………………………………………………… ۴۴

روش‌های آماری پژوهش………………………………………………………………….. ۵۰

تجزیه و تحلیل علمی…………………………………………………………………………. ۵۰

منبع کنترل…………………………………………………………………………………………. ۶۱

سلامت روان……………………………………………………………………………………… ۶۱

A 61

منابع تغییر………………………………………………………………………………………….. ۶۵

مقیاسها………………………………………………………………………………………………. ۶۵

منابع تغییر………………………………………………………………………………………….. ۶۶

مقیاسها………………………………………………………………………………………………. ۶۶

منابع تغییر………………………………………………………………………………………….. ۶۸

مقیاسها………………………………………………………………………………………………. ۶۸

بحث و نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………….. ۷۰

فهرست منابع فارسی………………………………………………………………………….. ۸۵

References…………………………………………………………………………………..

دانلود کنید